Związek między spożyciem alkoholu, a konsekwencjami
Picie mniej niż 21 jednostek tygodniowo w przypadku mężczyzn i mniej niż 14 jednostek w przypadku kobiet wiąże się z niższym ryzykiem początkowej prezentacji powszechnych chorób układu krążenia. Badanie opublikowane w Lancet w 2018 roku („Risk thresholds for alcohol consumption”) wykazało, że u osób pijących zmniejszyła się liczba ataków serca, które nie zakończyły się śmiercią [zawały serca, które nie spowodowały śmierci]. Ryzyko wszystkich innych rodzajów chorób serca było zwiększone u osób pijących, przy wyraźnej zależności dawka-reakcja: im więcej pijesz, tym większe ryzyko.
Nawet jeśli picie ma niewielki wpływ ochronny na serce, w większości przypadków zwiększa ryzyko innych szkodliwych skutków dla zdrowia, w tym ostre uszkodzenia i inne bardzo poważne choroby, takie jak choroba wątroby czy rak. Wszelkie potencjalne korzyści dla serca zależą od wielu czynników m. in. ogólnego stanu zdrowia (dieta, sport, sen, stres), od ilości spożycia oraz ogólnego wzorca picia (ile i jak często).
Dwa mechanizmy, dzięki którym małe ilości alkoholu mogą mieć działanie ochronne
Choroby spowodowane uszkodzeniem tętnic, takich jak tętnice wieńcowe odżywiające serce, dotykają głównie osoby w średnim wieku i starsze. Naukowcy uważają, że istnieją dwa główne mechanizmy, dzięki którym małe ilości alkoholu mogą mieć działanie ochronne, gdy wkraczamy w wiek, w którym często występują choroby serca.
1. Po pierwsze, wyjaśnia dr Sim, wydaje się, że alkohol wpływa na poziom cholesterolu krążącego we krwi, zmniejszając ilość złogów tłuszczowych (miażdżycy), które zwężają tętnice i zwiększają prawdopodobieństwo ich zatykania.
2. Po drugie, alkohol może pomóc w zapobieganiu tworzeniu się skrzepów krwi, które mogą zamknąć tętnice, powodując zawał serca. Może powstrzymać zlepianie się płytek krwi w tworzeniu skrzepów. Niewielka ilość alkoholu podczas posiłku może również zmniejszyć nagły wzrost poziomu białka (fibrynogenu) wytwarzanego przez wątrobę, co może zwiększyć prawdopodobieństwo powstania zakrzepów krwi – zakrzepicy.
Coś dla miłośników wina
Miłośnicy wina chcieliby wierzyć, że stare powiedzenie, że czerwone wino jest dobre dla serca, jest prawdziwe. Ale czy tak jest? „Ogólnie przeciwutleniacze pomagają zapobiegać zakrzepicy i to prawda, że czerwone wino ma stosunkowo wysokie stężenie substancji przeciwutleniających zwanych flawonoidami. Najniższe stężenie flawonoidów zawierają białe napoje alkoholowe, takie jak wódka i cydr. Ale jest to temat, w którym potrzebne są dalsze badania, zanim będziemy mogli udzielić konkretnych porad ”- mówi profesor Chick. Chociaż niektóre badania wykazały, że wino ma działanie ochronne, może to być spowodowane tym, że picie wina jest częściej związane z posiłkami, w przeciwieństwo do piw czy spirytusów.
Co tak naprawdę kryje się w kieliszku wina?
Dr Sim zgadza się, że to powszechne przekonanie o czerwonym winie jest dyskusyjne. „To zawartość alkoholu powoduje ten niewielki efekt ochronny, który występuje również w przypadku innych napojów alkoholowych, takich jak piwo i napoje spirytusowe” – mówi. „Martwię się, że niektórzy ludzie mają niewłaściwy koniec kija i myślę: „Piję czerwone wino i to jest w porządku, ponieważ jest dobre dla mojego serca”.
Dowody na korzyści dla zdrowia serca nie usprawiedliwiają ludzi, aby zaczynali pić w każdym wieku. „Istnieją znacznie lepsze sposoby na zmianę stylu życia, aby zmniejszyć ryzyko chorób serca, takie jak rzucenie palenia, zwiększenie aktywności fizycznej i zdrowsza dieta, które nie niosą ze sobą ryzyka i są znacznie lepsze dla ogólnego stanu zdrowia” – mówi dr Sim.
Podsumowanie
Dr Sim i profesor Chick doszli do wniosku, że chociaż istnieją dowody sugerujące, że umiarkowane picie może chronić niektórych ludzi przed atakami serca niepowodującymi śmierci, pijący muszą mieć świadomość, że nawet niskie regularne picie zwiększa również ryzyko innych chorób, takich jak choroby wątroby związane z alkoholem i nowotwory. Tym samym zawsze najprostszym i najlepszym rozwiązaniem jest zastępowanie napoi alkoholowych, bezalkoholowymi.
Przytoczone źródła
- Wood AM et al. „Risk thresholds for alcohol consumption.” Lancet 2018; 391:1513–23
- Bell, S., Daskalopoulou, M., Rapsomaniki, E., George, J., Britton, A., Bobak, M., … & Hemingway, H. (2017). „Association between clinically recorded alcohol consumption and initial presentation of 12 cardiovascular diseases: population based cohort study using linked health records.” BMJ, 356, j909.
- Holmes, J. et al. 2016. „Mortality and morbidity risks from alcohol consumption in the UK: Analyses using the Sheffield Alcohol Policy Model (v.2.7) to inform the UK Chief Medical Officers’ review of the UK lower risk drinking guidelines.” University of Sheffield.
- Waszkiewicz N, Szulc A, Zwierz K., „Binge drinking-induced subtle myocardial injury,” June 2013.
***Disclaimer*** Celem bloga jest popularyzacja wiedzy na tematy związane z nadużywaniem alkoholu. Autor bloga nie odpowiada za treści bloga w jakimkolwiek zakresie, a w szczególności za jakąkolwiek szkodę wyrządzoną zastosowaniem, lub brakiem zastosowania się do tej treści. Autor zastrzega sobie prawo do zmiany tekstów oraz poglądów wyrażonych na blogu. Wszystkie treści na blogu mają charakter wyłącznie informacyjny, żadna zawartość tej witryny nie powinna być nigdy wykorzystywana jako substytut bezpośredniej porady medycznej od lekarza lub innego wykwalifikowanego klinicysty.