Rak jamy ustnej jest obecnie czwartym najczęściej występującym rakiem u mężczyzn i dwunastym najczęściej występującym u kobiet w Wielkiej Brytanii. Osoby pijące są bardziej zagrożone (zwłaszcza jeśli palą), więc ważne jest, aby zrozumieć, jak rozpoznać raka jamy ustnej i co można zrobić, aby zmniejszyć ryzyko.
Rodzaje raka jamy ustnej
Istnieją cztery główne typy raka jamy ustnej:
- Rak jamy ustnej
- Rak gardła (górna część gardła)
- Rak przełyku (przewód pokarmowy)
- Rak krtani
Rak jamy ustnej występuje najczęściej, ale guzy mogą rozwijać się w dowolnym miejscu w jamie ustnej i gardle, w tym w migdałkach i gruczołach ślinowych.
Pijesz regularnie mocny alkohol?
Jeśli regularnie pijesz alkohol, usta i gardło mają często bliski kontakt z alkoholem, który jest czynnikiem ryzyka dla wszystkich rodzajów raka jamy ustnej. Badanie z 2010 roku wykazało, że osoby, które piły cztery lub więcej drinków dziennie, miały około pięciokrotnie większe ryzyko raka jamy ustnej i gardła w porównaniu z osobami, które nigdy nie piły lub piły tylko sporadycznie.
Dodatkowo siła alkoholu też ma znaczenie, im wyższe stężenie alkoholu tym gorzej dla Twojego zdrowia.
Objawy raka jamy ustnej
Wczesne wykrycie raka jamy ustnej jest ważne, ponieważ takowa diagnoza przeprowadzona przez dentystę lub lekarza znacznie zwiększa prawdopodobieństwo pełnego wyzdrowienia. Opóźnienie w zasięgnięciu profesjonalnej porady jest głównym czynnikiem przyczyniającym się do opóźnionego rozpoznania raka jamy ustnej, a tym samym potencjalnie gorszego wyniku. Główne objawy raka jamy ustnej to:
- czerwone lub białe zmiany w jamie ustnej, na boku lub pod językiem (lub w dnie jamy ustnej). Najczęstszym rakiem jest rak języka – zwykle lokalizuje się na bocznej powierzchni w 2 / 3 przednich języka i przybiera postać płaskiego owrzodzenia. Charakteryzuje się szybkim wzrostem i naciekaniem okolicznych struktur (żuchwa, mięśnie dna jamy ustnej).
- obrzęk lub pojedynczy wrzód, który utrzymuje się dłużej niż dwa tygodnie
- widoczny guz
- krwawienie z jamy ustnej
- powiększenie węzłów chłonnych szyi, będące skutkiem przerzutów nowotworu
Wczesne objawy
Jeśli masz owrzodzenie, które nie jest bolesne, ważne jest, aby mimo to zbadać go u dentysty lub lekarza. Bolesne objawy raka jamy ustnej nie rozwijają się, dopóki rak nie jest w bardziej zaawansowanym stadium. Pierwszą oznaką raka jamy ustnej może być obrzęk lub wrzód. Im wcześniej zostanie zdiagnozowany, tym większe prawdopodobieństwo pełnego wyzdrowienia
Późniejsze objawy
Późniejsze objawy raka jamy ustnej mogą obejmować drętwienie w jamie ustnej, ból lub wrzód. Jeśli wystąpi jeden lub więcej z tych objawów, jak najszybciej udaj się do dentysty lub lekarza. Usta to część ciała, która normalnie goi się szybko, dlatego bardzo ważne jest, aby dentysta lub lekarz zbadał wszelkie problemy, które nie znikają samoistnie po kilku dniach.
Twój dentysta jest często najlepiej wyposażony, aby dostrzec znaki ostrzegawcze raka jamy ustnej. Ważne jest, aby nie przegapić wizyt u dentysty, nawet jeśli nie masz już własnych zębów. Badają jamę ustną i mogą pomóc zdiagnozować raka jamy ustnej lub gardła, zanim zauważysz, że coś jest nie tak.
Rak jamy ustnej ma często bezobjawowy przebieg, a pierwszym niepokojącym objawem może być powiększenie węzłów chłonnych – skutek przerzutów raka. Ocenia się, że odsetek wyleczeń w przypadku raków rosnących powierzchownie, niewielkich rozmiarów wynosi średnio 75%, a w przypadku naciekania tkanek, dużego rozmiaru guza lub przerzutów do węzłów chłonnych jedynie 30%.
Alkohol i palenie
Łączenie palenia z alkoholem jeszcze bardziej zwiększa ryzyko zachorowania na raka jamy ustnej. Tytoń jest silnie rakotwórczy, a alkohol może zwiększać chłonność ust, co pozwala tym czynnikom rakotwórczym dostać się do organizmu. Palenie tytoniu zwiększa ryzyko raka około 10 razy. Przy połączeniu z alkoholem ryzyko wzrasta do ponad 20 razy;
Profesor Graham Ogden, specjalista od raka jamy ustnej, podkreśla niebezpieczeństwo związane z piciem i paleniem, wskazując, że paczka papierosów dziennie zwiększa ryzyko zachorowania na raka jamy ustnej, ale palenie paczki dziennie oraz picie przekraczając wytyczne dotyczące niskiego ryzyka zwiększa ryzyko zachorowania na raka jamy ustnej ”.
Inne przyczyny raka jamy ustnej
Oprócz alkoholu i palenia istnieją inne czynniki ryzyka raka jamy ustnej.
Wirus brodawczaka
Czynnikiem ryzyka, o którym wiele osób nie zdaje sobie sprawy, jest wirus brodawczaka ludzkiego. Wirus, który atakuje skórę, szyjkę macicy, odbyt, usta i gardło i jest przenoszony podczas kontaktów seksualnych. W większości przypadków wirus nie wyrządza żadnej szkody, ponieważ organizm go zwalcza, ale jeśli pozostanie, może powodować problemy zdrowotne.
Istnieje ponad 100 typów tego wirusa, wiele z nich jest nieszkodliwych, ale inne mogą powodować raka. Niedawne badanie wykazało, że osoby zakażone tym wirusem były 32 razy bardziej narażone na raka jamy ustnej lub gardła. Aby zmniejszyć ryzyko zakażenia HPV, ważne jest, aby podczas seksu używać prezerwatywy, w tym seksu oralnego i analnego.
Nieodpowiedni styl życia
Niezdrowy tryb życia i zła dieta mogą narazić Cię na większe ryzyko zachorowania na raka jamy ustnej lub gardła.
Jak zapobiegać rakowi jamy ustnej?
Jest kilka rzeczy, które możesz zrobić, aby zapobiec rakowi jamy ustnej:
- Przestań palić
- Ogranicz spożycie alkoholu, zrób przerwę, lub najlepiej obie te rzeczy na zmianę, nie przypominając, że całkowite przestanie picia jest najlepszym rozwiązaniem
- Stosuj zbilansowaną dietę
- Uprawiaj sport, ćwicz swoje ciało
- Dbaj o swoje zęby i dziąsła, regularnie odwiedzaj dentystę
- Praktykuj bezpieczny seks (wirus brodawczaka przenoszony podczas kontaktu seksualnego)
Przytoczone źródła
***Disclaimer*** Celem bloga jest popularyzacja wiedzy na tematy związane z nadużywaniem alkoholu. Autor bloga nie odpowiada za treści bloga w jakimkolwiek zakresie, a w szczególności za jakąkolwiek szkodę wyrządzoną zastosowaniem, lub brakiem zastosowania się do tej treści. Autor zastrzega sobie prawo do zmiany tekstów oraz poglądów wyrażonych na blogu. Wszystkie treści na blogu mają charakter wyłącznie informacyjny, żadna zawartość tej witryny nie powinna być nigdy wykorzystywana jako substytut bezpośredniej porady medycznej od lekarza lub innego wykwalifikowanego klinicysty.